Vasten is om veel goede redenen een bekend gebruik binnen verschillende religies. Van Christenen kennen we de Veertigdagentijd en van Moslims de Ramadan. Maar veel mensen ‘vasten’ ook omwille van pure gezondheidsredenen. Is dat een goed idee? Zouden we allemaal een beetje meer moeten vasten?

Verschillende methodes voor vasten

Er zijn verschillende methodes voor vasten. ‘Intermitterend vasten’ is een manier van vasten waarbij je op regelmatige basis momenten van eten afwisselt met momenten van vasten. Het gaat dus niet om wat je eet, maar wel wanneer je eet.

Dit zijn de drie meest populaire methodes:

1) De 16/8 methode: je beperkt je dagelijkse periode van eten tot 8 uur, daarna vast je gedurende 16 uur. Je kan het stukje vasten ook wat minder lang laten duren:  10  uur eten, 14 uur vasten of 12 uur eten, 12 uur vasten. 

2) Eet-Stop-Eet: één of twee dagen per week eet je gedurende 24 uur niks (bijvoorbeeld vasten van avondeten tot avondeten)

3) Het 5:2-dieet: je verbruikt  gedurende twee niet-opeenvolgende dagen slechts 500-600 calorieën, de overige 5 dagen eet je normaal. 

Niet alle methodes voor vasten zijn gezond

Vasten is alleen gezond wanneer je niet overdrijft. De methode eet-stop-eet en het 5:2-dieet kun je beter niet voor een langere periode doen. Je eetperiode inkorten zoals bij de 16/8 methode kan voor je lichaam wel veel voordelen opleveren. 

Hoe langer je de periode tussen je avondeten en ontbijt kunt rekken, hoe beter. Er hoeft zeker geen volle 16 uur tussen te zitten. Veertien uur per dag vasten is prima.

Het is vooral belangrijk om rond zes uur ’s avonds te eten en daarna niet meer. Eet vooral niks ’s nachts en probeer ook ’s morgens een beetje later te ontbijten. Een bepaalde tijd per dag niet eten geeft je darmen (en lichaam) de ruimte om te herstellen. 

Acht voordelen van gezond vasten

Gezond vasten is belangrijk voor het herstel van je lichaam. Uit onderzoek bleek gezond vasten de volgende acht voordelen op te leveren:

• aanmaak van 5 keer meer groeihormoon (goed voor wie meer spieren wil)
• meer vetverlies (goed voor wie wilt afvallen) 
• positief effect op de suikerspiegel (goed voor o.a. diabetici)
• meer herstel op celniveau, verouderde cellen worden meer afgebroken (goed voor wie zo lang mogelijk jong wilt blijven) 
• meer bescherming tegen ziekte en een hogere levensverwachting (goed voor wie zo lang mogelijk wilt leven)
• bevordert de groei van nieuwe zenuwcellen (goed voor wie zich wilt beschermen tegen dementie)
• minder kans op ontstekingen en chronische ziektes
• het heeft voordelen op het voorkomen van allerlei welvaart ziekten zoals hart en vaatzieken, verschillende vormen kanker, e.d.

Algemene regels voor gezond vasten

Algemene regel 1: vast niet overdag

Vast niet overdag. Door overdag te vasten werk je het natuurlijke proces van je lichaam tegen. Je lichaam maakt overdag verteringshormonen aan. Die bereiken hun piek rond twee uur in de middag. Daarna nemen ze af en ’s nachts hebben ze hun laagste niveau. Overdag vasten en laat of ’s nachts eten is dus geen goed idee. Je lichaam is dan minder goed uitgerust om te verteren. 

Er zijn nog twee andere redenen waarom je beter niet laat kunt eet. De ene reden is dat je dan minder goed slaapt. De andere reden is dat je door laat te eten de herstelvermogen van je lichaam dwarsboomt.

Wie laat eet, prikkelt zijn/haar verteringshormonen. Verteringshormonen werken het slaaphormoon melatonine tegen. Hierdoor kom je moeilijker in een diepe slaap en laat het nou net tijdens die diepe slaap zijn dat je lichaam (en je darmen in het bijzonder) zich normaal herstelt. s’ Nachts is je lichaam enkel bezig met herstel tenzij jij ervoor zorgt dat het met andere dingen bezig moet zijn zoals verteren van eten of het verwerken van stress.

Er zit dus wel wat waarheid in het spreekwoord ‘eet ’s morgens als een keizer, ’s middags als een koning en ’s avonds als een bedelaar’.

Algemene regel 2: maak je vastenperiode niet te lang

Kijk uit voor langere periodes van vasten (langer dan 16u/dag). Langere periodes van vasten hebben veel ongewenste bijwerkingen: uitdroging, prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, duizeligheid, flauwvallen, een gebrek aan energie, niet kunnen focussen en meer. Als je van plan bent om langere tijd te vasten dan kun je dit het beste onder begeleiding doen.

Nog belangrijker dan vasten is iedere dag de juiste voeding 

Het is belangrijk dat je elke dag eet en voldoende voedingsstoffen binnen krijgt. Elke dag zijn er in je lichaam miljarden reacties en al die reacties hebben voedingstoffen nodig.  Wie een volle dag niks eet komt voedingstoffen tekort om al die reacties te laten doorgaan. Wat gebeurt er dan?  Het lichaam zoekt omwegen om die reacties toch te laten doorgaan.  Wie te weinig eet, werkt het optimale natuurlijke proces van zijn/haar lichaam tegen. Dat is nooit zonder gevolgen. 

Het is goed om drie keer per dag te eten. Vermijd teveel snacks tussendoor. Zodra je darmen twee à drie uur geen eten ontvangen, beginnen ze zich te reinigen. Soms kan je dit ook horen. Het borrelend geluid dat we associëren met honger, is in feite het geluid dat je darmen maken als ze zich aan het reinigen zijn. Begin de volgende keer dat je dit geluid hoort dus maar te juichen. Want met schone en gelukkige darmen voel je je goed!